Cơ địa (Host factor: Tác nhân vật chủ) là thuật ngữ y học đề cập đến đặc điểm của cá nhân hoặc của từng cá thể động vật có ảnh hưởng đến tính mẫn cảm đối với bệnh tật, đặc biệt là so với các cá nhân hoặc cá thể khác. Thuật ngữ này xuất hiện trong bối cảnh nghiên cứu bệnh truyền nhiễm, trái ngược với "các yếu tố sinh vật", chẳng hạn như tính độc hại và khả năng lây nhiễm của vi khuẩn. Các yếu tố chủ nhà có thể khác nhau về dân số và ảnh hưởng đến tính nhạy cảm của bệnh có thể là bẩm sinh hoặc từ môi trường. Thuật ngữ này hiện đang được sử dụng trong ung thư học và nhiều bối cảnh y học khác liên quan đến sự khác biệt cá nhân của tính dễ tổn thương của bệnh tật.Những nhân tố thuộc về cơ địa có thể kể đến như: tình trạng sức khoẻ tổng quát; đặc điểm tâm lý và thái độ; trạng thái dinh dưỡng; các quan hệ xã hội; tiếp xúc trước với cơ thể hoặc các kháng nguyên liên quan; thể tạng, haplotype hay các khác biệt di truyền khác biệt về chức năng miễn dịch; tình trạng lạm dụng chất, chủng tộc, nòi giống. Cơ địa chính là tính chất cơ thể của mỗi người, động vật, về mặt phản ứng lại với những tác động từ bên ngoài, để chỉ sự phản ứng khác nhau của cơ thể mỗi người đối với môi trường sống.